“Handlettering”, of ook wel letters met de hand tekenen is helemaal hip. Workshops, boeken, cursussen, video’s; er is voor iedereen wel wat op de markt. Het betekent dat je met de hand letters gaat tekenen, en dat is makkelijker dan je denkt.
Waarom letters?
Met letters kun je gemakkelijk een gevoel of idee overbrengen. Een krachtige zin in een mooi ontwerp brengt meteen een duidelijke boodschap over.
Maar het kan zijn dat handletteren niets voor jou is, bijvoorbeeld als:
- Het werken met een liniaal niets voor jou is.
- Je letters enorm saai vindt en denkt dat de computer het veel beter kan.
- Je veel liever mensen/dieren/landschappen of andere vormen tekent.
- Het werken met inkt en vulpennen nare herinneringen oproept…. (ook al kun je ook prima met balpen of fineliner werken.)
Wanneer is het wél wat voor jou?
- Als je van taal houdt.
- Je het een uitdaging vindt om te meten en wat hulplijnen neer te zetten voordat je begint.
- Je het leuk vindt om wat uit te proberen.
Oké, daar gaan we! Wat heb je nodig?
- Potlood en gum,
- Papier (wit A4 papier kan prima. Je kunt ook lijntjes en/of ruitjespapier gebruiken,
- Liniaal,
- Fineliner of een stift,
- Eventueel: meerdere kleuren potloden of stiften om je ontwerp mee te versieren.
Wat moet je weten?
1. Hulplijnen (ja, daar gaan we weer.)
Je hebt vier lijnen nodig zoals je in de afbeelding kunt zien.
Tussen de tweede en de derde lijn zit vaak een grotere afstand dan tussen de andere lijnen. De juiste afstand mag je zelf kiezen! Voor lange sierlijke letters heb je een grotere afstand nodig tussen lijn 2 en lijn 3. Voor wat kortere letters zet je de lijnen wat dichter op elkaar.
Probeer maar eens verschillende afstanden uit! Geen zin om zelf lijnen te zetten? Gewoon lijntjespapier als basis werkt prima. Je kunt ook ruitjespapier gebruiken als je ook zonder veel gedoe de breedte van de letters gelijk wilt houden.
2. Verhoudingen
Alle letters rusten op de basislijn, dit is lijn nummer 3.
Sommige letters hebben stokjes en/of staartjes zoals: de f, g, h, k, j, deze letters steken boven of onder de andere letters uit.
Letters zonder stokjes, zoals: a, o, m, n, r en s beslaan de ruimte tussen de tweede en de derde lijn.
Hoofdletters komen altijd boven de andere letters uit en raken de eerste lijn, ook al heeft de letter normaal gesproken geen stokje.
De meeste letters zijn allemaal even breed. Dit kun je met stipjes of lichte streepjes voor jezelf aangeven op een van de horizontale lijnen. Dan weet je ongeveer hoe breed de letters moeten worden.
3. Sierlijk of strak
Wil je erg strakke letters tekenen? Maak dan hokjes door verticale lijnen op je papier te zetten. Zet lichte hulplijntjes die je later weer weggumt.
Wil je liever natuurlijk handgeschreven letters? Neem de uitgetekende verhoudingen dan als een indicatie maar zet je letters op gevoel neer.
4. Soorten letters
Er zijn schrijfletters en blokletters, en daarnaast zijn er nog duizenden verschillenden soorten lettertypes. Je kunt duizenden verschillende soorten lettervormen op het internet vinden.
Als je echt wilt weten hoe het precies zit met letters, ontkom ik er niet aan om je een heel, heel, heel erg beknopt geschiedenislesje te geven:
To Serif Or Not To Serif?
Letters werden heel lang geleden in boeken handgeschreven door monniken. Dat was een nogal tijdrovend klusje. Toen de boekdrukkunst werd uitgevonden, konden boeken boeken sneller worden geproduceerd door gebruikt te maken van losse lettervormen. De letters moesten goed leesbaar zijn. De letters waren eenvoudig van vorm en hadden een “schreef”,
dit zijn kleine streepjes aan de uiteinden van de letters. Dit bevordert de leesbaarheid bij grote stukken gedrukte tekst. De streepjes werden ook wel “serif” genoemd. Er werden ook letters zonder streepjes ontworpen, de “sans-serif”. Deze lettertypen
werden vaak gebruikt voor koppen in de tekst. Omdat de koppen groter waren dan de rest van de tekst, waren ze toch goed leesbaar.
Tegenwoordig wordt tekst steeds vaker op beeldschermen getoond. Op een beeldscherm zorgt de schreef er juist weer voor dat de tekst minder goed leesbaar wordt. De schreef stoort vooral bij een kleiner lettertype. Dit heeft met het aantal pixels te maken. De letters zonder schreef hebben ook een modernere uitstraling.
Wil je verder de geschiedenis van het Romeinse schrift leren?
Wil je weten hoe het schrift überhaupt begonnen is?
Inmiddels zijn er dankzij reclame en alle andere technische mogelijkheden van tegenwoordig ontelbaar veel nieuwe lettertypes ontworpen. Met en zonder schreef, grond, hoekig, geïnspireerd op natuurlijke of geometrische vormen. The sky is the limit!
Oke, genoeg gekletst, tijd om het zelf uit te proberen!
Bedenk een mooie zin of kies een mooi woord uit.
Wat voor soort vorm past er bij jouw woord?
Het woord “Hard”, kun je zo vormgeven dat het bij de betekenis past. Je kunt je vast voorstellen dat het woord: “zacht” er weer heel anders uit kan zien.
Als je niet precies weet wat erbij past, kun je ook gewoon kiezen wat je mooi vindt!
Bedenk eerst wat je wilt gaan schrijven en maak een paar schetsen hoe je de letters wilt neerzetten op papier. Daarna kun je ook nog nadenken over schaduwen en versieringen. Of gebruik een paar van mijn voorbeelden.
Have fun!