Misschien heb jij er helemaal geen problemen mee, maar het is iets wat in mijn tekenlessen vaak terugkomt. “Juf, ik heb geen idee wat ik moet maken.” Of ik hoor: “Ik doe niets want ik heb vandaag geen inspiratie.” Met mijn puberleerlingen op het laatste uur van de dag betekent dat laatste meestal gewoon: “Ik heb geen zin.” :)
Er zijn veel verschillende manieren om inspiratie op te doen. Hieronder een lijstje van verschillende manieren om de motor weer aan de gang te krijgen. Want dat is belangrijkste, dat er een vonkje ontstaat dat je weer aan de gang brengt als je stil bent gevallen.
Hieronder heb ik een lijstje gemaakt van de verschillende tactieken die ik gebruik om weer inspiratie te krijgen of om weer verder te komen. Misschien zijn er dingen bij die voor jou fantastisch werken (of juist niet) of heb je nog toevoegingen? Laat het me weten in de comments onderaan deze post.
Het werk van kunstenaars gebruiken.
Teken bijvoorbeeld een portret à la Picasso, schaduwwerkingen maken zoals Rembrandt, kleur gebruiken zoals Vincent van Gogh of Seurat dat doen. Om maar een paar hele bekende (en cliché) voorbeelden te noemen.
Je kunt elke kunstenaar nemen als inspiratie, probeer uit te vinden wat in het werk jou zo aanspreekt. Misschien vind je het kleurgebruik mooi? Of de manier waarop de kunstenaar omgaat met zijn lijnen? Je kunt een werk natuurlijk precies namaken (dat is een goede manier om te leren) maar let dan wel op met het delen van je werk op internet en social media in verband met het copyright. Namaken voor jezelf is geen probleem, beter nog is een idee eruit halen en combineren met je eigen ideeën. Een goede documentaire die over dit principe gaat is:
Iets totaal anders doen.
Ben je aan het tekenen en loop je vast? Probeer eens een andere techniek. Teken het met je niet dominante hand, werk met verf of krijt, of laat het even los en ga zelfs iets echt totaal anders doen. Sporten, een nieuwe taal leren, zoek iets uit over een bepaalde plek of tijd in de geschiedenis die je interessant vindt. Het bedenken van een idee is vaak het samenstellen van verschillende ideeën tot een nieuw idee. Soms kan iets uit een totaal ander gebied een combinatie zijn waar je niet aan gedacht had maar juist de missing link zijn waar je naar op zoek was.
Oplettend zijn en de tijd nemen
Probeer niet alles op één dag te willen bedenken. Sommige ideeën hebben even tijd nodig om te bezinken. Houd het in je achterhoofd en denk er soms aan. Als je goed oplet dan kom je soms iets tegen, in de supermarkt, op televisie, terwijl je onder de douche staat, etc. Dat zijn vaak van die “Eureka” momenten. Helaas heb je niet altijd tijd om er dan meteen iets mee te doen, schrijf ze wel meteen op, want zulke ideeën zijn vaak in je hoofd superduidelijk op dat moment, maar ze kunnen ook snel weer vervagen. En er is niets frustrerender dan dat!
Schrijf het op zodat je het later terug kunt lezen, als je tijd hebt om er mee aan de slag te gaan.
Accepteer dat je soms door je inspiratie-loosheid heen moet werken.
Stil zitten en niets doen heeft bij mij nog nooit gewerkt. Juist door dingen te maken, wat dan ook, komt de machine in mijn hoofd weer op gang. Inspiratie en ideeën opdoen is soms gewoon een kwestie van hard werken en doorzetten. De illusie van de kunstenaar die een “gave” heeft en alles kan bedenken zonder al te veel moeite is hardnekkig en moeilijk uit te roeien. En (vind ik) zelfs een belediging voor het harde werk dat kunstenaars doen. De reden dat sommige kunstenaars succesvol zijn of verder komen met hun werk is juist dat ze niet opgeven als het even moeilijk of ingewikkeld is, maar stug doorgaan, soms zelfs als het er op lijkt dat het een totaal fiasco gaat worden.
Werk aan meerdere projecten tegelijk
Dit heeft mij enorm veel geholpen. Ik werk afwisselend aan meerdere projecten, waardoor ik niet meteen vastloop als een ding niet lukt. Dan schakel ik even over naar een andere project en werk ik daar een tijdje aan. Na een tijdje ga ik weer terug naar het eerste project en omdat ik het even heb laten liggen en aan iets anders gewerkt heb kijk ik met frisse ogen naar mijn eerste project en weet ik vaak weer hoe ik verder wil.
Bedenk dat het niet per se hoeft te lukken
De gedachte dat iets moet lukken kan zo verlammend werken dat je blokkeert. Ik heb hier zelf best vaak last van. Ook bij het gebruiken van dure materialen, goede verf of bijvoorbeeld fijn en duur papier, slaat de angst soms toe en blokkeer ik.
Intussen heb ik mezelf aangeleerd om te denken: dit is een test, een proefje, als het niet lukt maak ik het opnieuw. En ook: “Dit materiaal heb ik nu al gekocht, er niets mee doen is pas zonde!” Soms werkt het, soms ook niet. Dat is ook oké, dan gebruik ik een goedkoop stuk papier en maak ik alsnog het proefje daarop.
En zelfs als het dan nog mislukt, daar leer je vaak het meest van! Ik ben altijd blij als iets mislukt, maar soms duurt het wel even voordat ik dat gevoel heb!
Laatst heb ik een werk laten vallen omdat ik het aan het haakje aan de achterkant vasthield om het te filmen. Het haakje zat niet goed vast en het tegeltje viel op de grond kapot! Zo, ik stond echt flink te balen! Maar reken maar dat ik mijn werk nooit meer alleen aan dat kleine haakje vasthoud en het in het vervolg zelf ook nog van een extra klodder lijm voorzie.
Natuurlijk baal ik ontzettend als iets ontzettend mis gaat, maar ik heb er ook voordelen van: ik doe het nooit meer op deze manier fout. En ik leer ervan hoe ik het kan oplossen. Ja, dat kost veel extra moeite, en tijd, en soms ook materialen maar de winst is dat ik in mijn vaardigheden groei en beter grip krijg op mijn materiaal en onderwerpen. Leergeld!
Zie het je project dus niet als een eindpunt maar als een punt op de route. Zie het als een checkpoint en vervolg je weg. Een creatief persoon ziet geen mislukkingen, maar tussenstations.
Zoek online
Naast alle technieken die ik hierboven heb beschreven zijn er ook plekken op het internet waar ik nieuwe ideeën op doe. Ik probeer daar niet altijd te beginnen om de verleiding van kopiëren of namaken van iets tofs tegen te zijn. Maar als ik al een beetje op weg ben helpt het me wel om te mixen met de ideeën die ik al had zodat er weer iets nieuws ontstaat:
- YouTube (via How to video’s kom ik vaak op nieuwe technieken om uit te proberen.)